Inleiding
In de begroting 2016 schreven we dat het in Zwolle goed wonen en werken is en dat we dat klimaat met inwoners, ondernemers en de regio verder willen versterken. In 2016 is de kracht van Zwolle weer op veel diverse terreinen zichtbaar geworden en heeft Zwolle zich verder ontwikkeld tot een regionale en landelijke speler van formaat. Zeker met de viering van Koningsdag hebben Zwolle en de regio zich uitmuntend gepresenteerd. Op het gebied van regionale samenwerking werkten we op diverse schalen samen. Ook namen we deel aan de proeftuin van het ministerie van Binnenlandse Zaken waarbij ruimte werd geboden om de effectiviteit van onze lichte samenwerking verder te onderzoeken om nog beter te kunnen inspelen op economische opgaven. Voor de vruchten van het programma Initiatiefrijk Zwolle verwijzen we naar de paragraaf bedrijfsvoering. In de paragraaf Bestuur en Dienstverlening doen we verder ook verslag van onze inzet op het gebied van dienstverlening, communicatie en duurzaamheid. Dit zijn programma overschrijdende opgaven waarbij wel als gemeente samen met onze partners ieder vanuit de eigen expertise en verantwoordelijkheid ons inzetten. Als gemeente willen wij faciliterend en dienstverlenend onze partners tegemoet treden, zowel in de stad als daarbuiten.
Regionale samenwerking
In 2016 hebben we als gemeente wederom in diverse regionale samenwerkingsverbanden geparticipeerd. Deze samenwerking is van belang voor het realiseren van onze Zwolse en regionale opgaven. De GGD, de Veiligheidsregio en de Regionale omgevingsdienst zijn hier voorbeelden van die in de diverse begrotingsprogramma’s verder aan de orde komen.
In regio Zwolle verband werken twintig gemeenten in vier provincies, in quadrupel helix verband samen met het bedrijfsleven, onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Een regio met een rijk verleden en met een mooie toekomst. We zijn economisch één van de best presterende regio’s van Nederland. Met onze cultuur van gemeenschappelijkheid (samenwerken), gunnen en groeien zijn we een sterke en dynamische regio en dat willen we ook blijven, met oog voor mens en omgeving. Met het provinciale rapport Kracht van Oost NL hebben we in 2016 waardevolle informatie gekregen over de economische kracht en positionering van onze regio, ook in relatie tot andere omliggende regio’s. Dit rapport zal in 2017 nog nader geanalyseerd worden om vervolgstappen te bepalen.
Het afgelopen jaar hebben we onze succesvolle bestuurlijke samenwerking verder uitgebouwd via de eerder vastgestelde lijnen van economische samenwerking, sociale innovatie en lobby en positionering. De economische agenda met clusters rond Agri & Food, Health en HTSM en Vrijetijd is volop in uitvoering. Verbetering van de bereikbaarheid van de Regio Zwolle van en naar de Randstad en het noorden staat hoog op de agenda. Zo heeft lobby rond de N50 onlangs succes opgeleverd en wordt regionaal ook sterk ingezet op verbetering van de doorstroming van de A28. Voor de aansluiting van economie, arbeidsmarkt en onderwijs is een regionale Human Capital Agenda opgesteld die tijdens de regio Zwolle dag door alle partijen is bekrachtigd.
Uit een groot aantal deelnemende regio’s is medio 2016 de regio Zwolle door het ministerie van Binnenlandse Zaken geselecteerd als een van de 6 proeftuinen om de aanbevelingen over regionale samenwerking uit het kabinetsrapport ‘Maak Verschil’ daadwerkelijk in de praktijk te toetsen. We werken in breed verband (overheden, onderwijs, ondernemers) sinds september hieraan. Een drietal sessies - over de Human Capital Agenda, over regionale gebiedsgerichte aanpak en over effectieve regionale samenwerking (met griffiers en secretarissen) - heeft inmiddels plaatsgevonden. Op basis van de hoofdvraag ‘Hoe kunnen we de lichte en flexibele vorm van samenwerking behouden en tegelijkertijd bestuurlijk, organisatorisch en financieel meer slagkracht ontwikkelen’ is langs een aantal lijnen een opbrengst geschetst; dan gaat het om de werkwijze en structuur van de regio (lichtheid behouden), ambitie en urgentie (noodzaak tot verbindende en uitdagende agenda, ook in het licht van de Kracht van Oost), geen democratisch deficit maar wel noodzaak tot versterken van de betrokkenheid van raden en staten (beleidscyclus, meer onderlinge uitwisseling) en effectieve regionale samenwerking, blijven investeren in de menselijke factor (leiderschap, intervisie, uitvoeringsslagkracht) en voortzetten van de gezamenlijke lobby activiteiten. Daarnaast is bundeling van financiën gewenst maar dit vraagt nog nadere verdieping. Diverse wetenschappers zijn gelieerd voor reflectie gedurende het proces. De opbrengst levert input op voor 'Den Haag' in aanloop naar verkiezingen/formatie maar nadrukkelijk ook leerpunten voor de regio om verder te kunnen doorontwikkelen. U bent hierover onlangs separaat geïnformeerd.
Veel van onze samenwerking vindt plaats in regio Zwolle verband. Daarnaast werken we nog samen in Zwolle Kampen Netwerkstad verband. De al langdurig bestaande ZKN samenwerking heeft goede resultaten geboekt en de gezamenlijke agenda heeft veelvuldig tot cofinanciering geleid. Het schaalniveau is nu langzaam verschoven naar onder meer de regio Zwolle. In ZKN verband is het afgelopen jaar nog gewerkt aan het programma Mobiliteit en Bereikbaarheid (Beter Benutten) en Sterke Steden.
Zo blijkt dat we ook in 2016 geopereerd hebben op verschillende schalen, dat past ook bij de noodzaak om adaptief en flexibel te zijn. We hebben afgelopen jaar ook mogelijkheden voor samenwerking met omliggende steden als Apeldoorn en Deventer verkend. Daarnaast zijn we als Zwolle vertegenwoordigd in de VNG commissie Europa & Internationaal en hebben van daaruit namens de Nederlandse gemeenten zitting in het Comité van de Regio’s. Hiermee versterken we ook als (regio) Zwolle onze Europese informatiepositie.
Dienstverlening en passende regels
In onze rol als gemeentelijke dienstverlener is het van belang dat inwoners en ondernemers ons gemakkelijk kunnen vinden en snel worden geholpen. En dat zij de ruimte krijgen voor het nemen van initiatieven en voor het opzetten en doorontwikkelen van ondernemingen. Dat vereist van ons inlevingsvermogen, passende regels en het leveren van maatwerk.
In september 2015 heeft u de nieuwe visie op dienstverlening besproken. Kernbegrippen daarin zijn gastvrij en op maat. Onze informatie, producten en diensten bieden we bij voorkeur digitaal aan. Deze visie bouwt voort op het coalitieakkoord 2014-2018, waarin als ambitieniveau is aangegeven dat de dienstverlening van de gemeente aan ondernemers en inwoners van hoog niveau is. We streven ernaar bij de top van dienstverlenende gemeenten te horen
Onze ambities voor 2016 hebben we op basis van de nieuwe visie in de begroting 2016 vertaald in concrete doelstellingen en de inspanningen en activiteiten die daarvoor nodig zijn. De resultaten die in 2016 zijn bereikt vindt u in deze jaarrekening terug in de programma’s 2, 5, 12, 14 en vooral 16.
Duurzaamheid
In Zwolle is duurzaamheid in 2020 de normaalste zaak van de wereld, omdat het voor inwoners, instellingen en bedrijven gemakkelijk is gebruik te maken van en bij te dragen aan een lokaal aanbod van duurzame producten, activiteiten en diensten. Dit leidt tot een gezonde leefstijl, sterke sociale infrastructuur, veerkrachtige economie en goede leefomgevingskwaliteit. Met dit doel is de Agenda Duurzaamheid van de gemeente Zwolle op 24 augustus 2015 door uw raad vastgesteld.
Duurzaamheid is geen programma op zich, maar bevordert een duurzame aanpak van de bestaande programma’s in de gemeentelijke begroting. De Agenda Duurzaamheid heeft een agenderende functie voor de andere beleidsterreinen. Essentieel voor deze integrale aanpak is het eigenaarschap in het college en de ambtelijke organisatie. De verantwoordelijkheid voor het realiseren van de doelen ligt niet bij één wethouder Duurzaamheid; collegebreed wordt de verantwoordelijkheid gedeeld om uitvoering te geven aan duurzaamheidsambities op elk terrein (zoals sport, onderwijs en energie).
In de 2016 is in de volle breedte van de Agenda Duurzaamheid voortgang geboekt. Zo is met scholen gewerkt aan een integraal huisvestingsplan, waarin duurzaamheid een plek heeft gekregen en heeft een aantal scholen maatregelen getroffen. Ook sportverenigingen hebben scans laten uitvoeren naar verduurzamingsmaatregelen. Een aantal van hen is overgegaan tot uitvoering. Op het gebied van stadslandbouw is voortgang geboekt. De Stadslandenrijen Zwolle wordt ondersteund, het tijdelijk gebruik van 30 hectare bij Berkum voor biologische teelt. En ook initiatieven in het kader van Ruimte voor de Vecht en Dijklanden worden gefaciliteerd. Op het gebied van mobiliteit en duurzaamheid is voortgang geboekt. Na Leiden en Groningen kent Zwolle het hoogste fietsgebruik voor lokale verplaatsingen (> 40%). De fietsstimuleringsacties zijn eind 2016 gestart binnen Beter Benutten. Tot slot is voor de grote agendapunten Energietransitie, Klimaatadaptatie en Circulaire economie gewerkt aan een investeringsplan in het kader van de Perspectievennota 2018-2021.
Communicatie
De samenleving verandert en daarmee ook de rol van de overheid in de lokale samenleving. Steeds vaker is de gemeente een van de betrokken partners in de aanpak van maatschappelijke problemen en niet de initiator. Dat vraagt om een andere wijze van communiceren met onze inwoners, bijvoorbeeld de aanpak van de mogelijke komst van een asielzoekerscentrum.
Daarbij hebben we actief gebruik gemaakt van OBI4wan om de sentimenten in de stad goed in beeld te hebben en daarop met onze communicatie in te kunnen spelen. Met deze tool kan de organisatie - onder regie van communicatie en het klantencontactcentrum - de webcare en monitoring van sociale media nog beter oppakken. De organisatie maakt in toenemende mate gebruik van social media. Uiteraard houden we ook aandacht voor andere vormen van communicatie; waar dat effectiever is benaderen we onze inwoners mondeling en/of schriftelijk.
In 2016 hebben we onderzoek gedaan naar het bereik van de digitale Wijzer voor tablet. Dat bleek gering en daarom hebben we besloten de productie van de tabletversie stop te zetten en is er een Zwolle app voor de smartphone ontwikkeld. Met deze app wordt alle informatie op onze website ontsloten. Onder de kop Nieuws zijn alle nieuwsberichten en de voormalige Wijzerberichten te vinden. Ook de toeristische informatie van Zwolle Tourist Info is via de Zwolle app voor bezoekers makkelijk vindbaar.